.

Bezem door de redactie van een zekere leeftijd

Een mooi compliment, maar Ward mocht dus meteen flink de bezem door het medium halen. Niet de leukste manier om als ‘nieuwe’ te beginnen. ‘De ergste crisis was toen al geweest. Mijn komst luidde een nieuw begin in. Positieve energie na een ellendig jaar vol twijfel. Ik heb wel scherpe keuzes moeten maken in vormgeving van het blad, maar ook in de redactiebezetting. Vrij Nederland werd gemaakt door topjournalisten. Dat waren wel mannen van een zekere leeftijd. Mijn eerste wapenfeit was een nieuwe webredacteur aanstellen. Ook een topjournalist én: een vrouw van nog geen dertig. Voor haar moesten wel een aantal oudgedienden plaatsmaken. Bij een reorganisatie is het meestal: last in first out. Niet wenselijk als je wilt verjongen. Toch is het allemaal vrij soepel verlopen. En hebben we nu een team dat gevarieerd is en vooral: online gericht.’

Werken in Wordpress in plaats van Word

Samen met webredacteur Roos van Tongerloo is sinds zijn komst een nieuwe lijn uitgezet. Vrij Nederland moest zich veel meer online gaan profileren. ‘Een vorm die bij de redactie nog niet erg bekend was, maar waarmee we vrolijk experimenteerden. In de kern is het de journalistiek waar VN om draait. Maar nu wel in een andere vorm dan alleen maar in print. Werken in Wordpress in plaats van in Word, noem ik het. Schrijvend steeds denken aan de kanalen waarop het stuk geplaatst kan worden en voor welke lezersgroep. De veronderstelling dat de oude redactie alleen gericht zou zijn op papier, viel overigens reuze mee. Ze waren al behoorlijk online gericht. En zagen zelf ook in dat een diverser gezelschap op de redactie heel inspirerend werkt. We moeten met z’n allen vooruit, deze tijd vraagt om een open mind en een flexibele houding tegenover nieuwe media. Dat lukt inmiddels heel aardig.’

Geen snappy interviews met de lijsttrekkers

Een goed voorbeeld van de nieuwe werkwijze is de samenwerking met Blendle rondom de afgelopen verkiezingen. ‘We dachten eerst aan korte soundbites, filmpjes, quotes. Maar kwamen daar al vrij snel van terug. Want waar is VN nou goed in? Journalistieke verhalen en achtergronden bij het nieuws. Dus zijn we het andere uiterste gaan doen. Wij hebben Max van Weezel en Thijs Broer in de gelederen; zeer ervaren politiek verslaggevers, met wie we ons juist onderscheiden. Het werden diepgravende interviews, in een uitgebreide portretreeks met alle lijsttrekkers. Ik heb Alexander Klöpping benaderd en de portretten aangeboden aan Blendle, exclusief voor abonnees. Dat lukte en de portretten werden heel goed verkocht. Vervolgens hebben we ze ook op onze eigen website gepubliceerd; een interessante pilot. Zeker voor herhaling vatbaar. De portretten zijn daarnaast gebundeld in een e-book. Wanneer mensen zich abonneren op onze nieuwsbrief, krijgen ze dit e-book gratis toegestuurd. Allemaal leerzame ervaringen waar we geld mee hebben verdiend én een jonger publiek mee hebben bereikt. Ook zij willen kwaliteit lezen en daar zelfs voor betalen.’

delen met hun vrienden. Ik vind het een slimme en effectieve manier van reclame maken en een interessante ontwikkeling op journalistiek gebied.’ Wat Ward veel signaleert bij de concurrent is dat een jonger publiek wordt ‘gelokt’ met snappy nieuws; bij voorkeur kort en prikkelend. ‘De jongere generatie is echt niet oppervlakkig en ongeïnteresseerd, ik zie juist een grote interesse in de complexiteit van de wereld. Jongeren willen zich daar echt in vastbijten. Maar je moet het wel specifiek onder hun aandacht brengen. Zo’n Daan Roosegaarde is daar heel goed in. Door van het klimaatprobleem een mooi kunstobject te maken. Dat vind ik vrij briljant.’

Iedereen mag reageren

Dat jongeren een korte concentratieboog hebben en alleen informatie via youtubefilmpjes tot zich nemen, is dus een misvatting volgens Ward. ‘Op onze Facebookpagina plaatsen we regelmatig nieuwsartikelen, waarop mag worden gereageerd. Maar we dagen jongeren ook uit om mee te denken, hun mening te geven en informatie te delen die wij wellicht missen. Op die manier krijg je een creërende vorm van journalistiek, we maken samen nieuwe verhalen.’ 

Jongeren worden ook betrokken bij het medium via de VN University: elke week schuift een aantal studenten of beginnende journalisten aan bij de redactievergaderingen. Zij leren de oude garde en zorgen op hun beurt voor nieuwe verhalen. Vrij Nederland werft deze jongeren via Vacatures.VN.nl. 

 ‘Voor ons een manier om een moderner smoel te krijgen, voor hen een uitgelezen kans om ervaring op te doen en te leren van de 'meesters'. Zo wilde journalist Yuki graag schrijven over kunst. En over haar opa, een beroemd industrieel ontwerper. Ik koppelde haar aan algemeen redacteur Harm Ede Botje, die al heel lang in dienst is. Een zeer ervaren journalist in combinatie met een starter. Samen deelden ze ideeën en scherpten ze de informatie aan, tot een mooi stuk op de site. Het is dus geen traditionele stage waar je dagelijks voor aanwezig moet zijn en allerlei dingetjes moet doen. Maar meer het begeleiden bij serieuze journalistieke producties, waarbij we het beste van 2 werelden combineren.’

Ook is Ward op zoek gegaan naar jonge columnisten. Naast Freek de Jonge, die succesvol voor Vrij Nederland het nieuws volgt in zijn columns, zijn ook Lisa Bouyeure en Jamal Ouariachi aangetrokken. ‘Lisa kan erg humoristisch schrijven over het feminisme, en Jamal is iemand die een steen in het water durft te gooien. Zij zorgen met hun columns voor een rijker beeld van Vrij Nederland.’

entameren.’ Op deze manier hoopt Ward ‘zijn’ VN te behouden voor de toekomst. ‘Het belangrijkste doel dat de uitgever en ik ons gesteld hebben is om de journalistiek van Vrij Nederland in stand te houden. Daarvoor moet het merk Vrij Nederland financieel gezond worden en om dat te realiseren moeten we zorgen dat meer mensen onze journalistiek gaan steunen. En dat bereik je weer door duidelijk over het voetlicht te brengen wat er eigenlijk gesteund moet worden. Ik zal dus een grote groep mensen kennis moeten laten maken met onze geweldige journalistiek. Dat lukt inmiddels aardig. Wij zijn positief gestemd over de toekomst van de journalistiek.’      Ward Wijndelts

     Tekst: Marsha Bakker