Visie


Duurzaam betalen


DNB zet in op duurzame ontwikkelingen. Twee voorbeelden uit de praktijk: het gebruik van goed katoen in onze bankbiljetten en onderzoek naar de milieudruk van betaalproducten.



DNB - Duurzaam betalen_pijl naar beneden



Milieudruk

Duurzaamheid wordt vaak in één adem genoemd met groen en milieuvriendelijk. Maar de drie “duurzame” P’s – People Planet Profit – hebben ook te maken met maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) en de milieudruk van betaalproducten

Kammelingen

Er zijn meer dan 18 miljard eurobankbiljetten in omloop met een totale waarde van ruim EUR 1.000 miljard (2016). Het zijn astronomische aantallen die nauwelijks te beva zijn. Dit geldt eveneens voor de productiecijfers: jaarlijks worden zes miljard nieuwe biljetten geproduceerd. Daarvoor worden miljoenen kilo’s katoenkammelingen ingekocht door de drukkerijen die de biljetten maken. Kammelingen zijn korte vezels die overblijven bij het spinnen van katoen tot garen voor


NTR video 'drukken van bankbiljetten'

Eerlijke prijs

Vanaf 2007 stelt DNB de eis bij de jaarlijkse Europese aanbesteding dat een deel van de bankbiljetten wordt gemaakt van goed katoen; katoen dat minder schadelijk is voor het milieu waarvoor boeren een eerlijke prijs krijgen. ‘Ieder jaar schrijven de meeste Europese landen een aanbesteding uit voor de productie van één soort biljet’, vertelt DNB-beleidsmedewerker Marcel van der Woude. ‘In Nederland ging het dit jaar om 300 miljoen 50-eurobiljetten. Een aanbesteding die is gewonnen door de Nederlandse drukker Joh. Enschedé.’ De eis daarbij was dat 70% van het katoen biologisch of Fairtrade wordt geproduceerd. Deze keurmerken maken het katoen tot goed katoen. Bij Fairtrade krijgen de producenten, meestal kleine boeren, een eerlijke prijs. Dit is geen biologisch geteelde katoen, maar er wordt wel gelet op milieuzaken en er is een zwarte lijst van bestrijdingsmiddelen. Bij biologisch geteelde katoen gebruiken de boeren helemaal geen bestrijdingsmiddelen of kunstmest.


[Column - foto katoenmannen

100% goed

Streven is dat de biljetten van 100% Fairtrade-katoen worden gemaakt in 2019. Een ambitieus plan, want anno 2016 is DNB met haar 70%-eis al een voorloper op Europees niveau. Om die 100% te realiseren, is DNB druk bezig haar strategie te optimaliseren. Zo wordt onderzocht of naast katoenkammelingen ook duurzame katoenlinters te gebruiken zijn voor de bankbiljettenproductie. Linters zijn vezels die op de katoenzaadjes achterblijven, nadat de langere vezels voor de textielindustrie zijn geplukt. Omdat het zowel bij kammelingen als bij linters gaat om 12 de katoenresten van de textielindustrie, was de link met giganten IKEA en H&M snel gelegd. ‘DNB onderzoekt ook de mogelijkheid voor een derde keurmerk.

Milieudruk van betaalproducten

Tegelijkertijd doet DNB onderzoek naar de milieudruk van drie betaalproducten: bankbiljetten, pinbetalingen en bitcoins. Daaraan werken de studenten Erik Roos Lindgreen (24 jaar, master UvA Earth Sciences) en Milan van Schendel (22 jaar, master VU Science Business Innovation). ‘We hebben vooral de pinbetalingen onder de loep genomen. Voor cash was er al een onderzoek van de ECB’, zo stellen de gedreven stagiairs. Hoewel het onderzoek nog niet af is, willen de stagiairs wel graag iets vertellen over dit unieke onderzoek. ‘Extern wordt duurzaamheid steeds meer gemeten en er wordt steeds transparanter over gecommuniceerd. Intern merken we dat binnen DNB het People-gebied al volop in ontwikkeling is. Zo zet DNB zich in om de terminals toegankelijk te maken voor analfabeten en voor slechtzienden. Nu zien we dat het milieuaspect – Planet – sterk in opkomst is. Het enthousiasme voor duurzaamheid is groot.’

 

Elektriciteitsgebruik

Wie denkt aan de milieudruk van betaalproducten, zal pinbetalingen milieuvriendelijker inschatten dan contant geld. Dat is echter een overhaaste aanname, aldus de onderzoekers. De 24/7-verwerking van pinbetalingen is namelijk een eersteklasenergievreter. De overheid maakt niet voor niets meerjarenafspraken met de Nederlandse banken om het elektriciteitsgebruik hiervan terug te dringen. Dat pinbetalingen minder milieuvriendelijk zijn dan cash, dat willen de jonge onderzoekers nu ook weer niet zeggen. Hun beschouwend onderzoek draait om de vraag waar de milieudruk ligt binnen pinbetalingen.

 

26,1 miljoen betaalpassen

‘Pinbetalingen in Nederland verlopen via meer dan 300.000 terminals. Centraal staat pinnen aan de balie: jaarlijks maar liefst 3,2 miljard pintransacties, die zeer gecompliceerd verlopen via meerdere controles. Op het moment dat je een pasje aanbiedt, gaat het signaal door gemiddeld vier verschillende datacentra. En dan de betaalpas. Er zijn in Nederland circa 26,1 miljoen betaalpassen in omloop.  


 

'De 24/7-verwerking

van pinbetalingen

is een eersteklas

energievreter'

 

Die gaan in Nederland slechts 3,5 jaar mee. Met een betaalpas wordt gemiddeld 413 keer betaald, voordat deze wordt vervangen. En denk eens aan alle betaalterminals. Die staan een groot deel van het etmaal niets te doen, maar gebruiken wel stroom’. Bij hun onderzoek maakten ze onder meer gebruik van de levenscyclusmethodiek. Ofwel de “Wieg-tot-grafanalyse” die de totale milieubelasting van een product bepaalt gedurende de hele levenscyclus van grondstoffen, gebruik tot afvalverwerking. Naar verwachting ronden zij het onderzoek af in juli. 

 

 

Ook in deze editie:

iDNB

Innovatielab

DNB - Duurzaam betalen_Beeld iDNB

In Beeld

Energietransitie

DNB - Duurzaam betalen_Beeld: In Beeld

Kunstpodium

Nils Udo

DNB - Duurzaam betalen_Beeld: Kunstpodium

Banktueel

Coen Voormeulen

DNB - Duurzaam betalen_Beeld: banktueel



DNB - Duurzaam betalen

Loading ...